Σταύρος Ξαρχάκος: Ταξίδι στο φως με τον μαέστρο – Ο «Ε.Τ.» στη συναυλία του κορυφαίου συνθέτη στον Ναό της Αφαίας, στην Αίγινα – Ελεύθερος Τύπος

Στο πλαίσιο της περιοδείας του «Ταξίδι στο φως», ο μεγάλος συνθέτης παίζει τα αγαπημένα τραγούδια του στα αρχαιολογικά μνημεία της χώρας και το Σάββατο 12 Οκτωβρίου βρεθήκαμε στον Ναό της Αφαίας, στην Αίγινα, για να τον απολαύσουμε. Μια Αίγινα που έσφυζε από επισκέπτες, καθώς ο καιρός ήταν ακόμα ιδανικός για εξόρμηση δίπλα στη θάλασσα. Είναι χαρακτηριστικό ότι συναντήσαμε ουρές τόσο στην επιβίβαση στον Πειραιά όσο και στην Αίγινα, για την επιστροφή.

Ο κορυφαίος συνθέτης ξεκίνησε τη βραδιά με το «Τούτος ο τόπος», που ερμήνευσε ο Γιάννης Κότσιρας, και στη συνέχεια τη σκυτάλη πήρε η Ηρώ Σαΐα τραγουδώντας το μοιρολόι «Μάνα μου Ελλάς» από το «Ρεμπέτικο». Δεν χρειάζεται να επαναλάβει κανείς την ποιότητα των φωνών που ερμήνευσαν τα τραγούδια του Σταύρου Ξαρχάκου. Και οι δύο βρίσκονταν σε πολύ καλή φόρμα εκείνο το βράδυ χαρίζοντάς μας εξαιρετικές ερμηνείες σε απαιτητικά τραγούδια, που ζητούν το 100% και παραπάνω από έναν ερμηνευτή. Για την ορχήστρα του Σταύρου Ξαρχάκου τα λόγια είναι πραγματικά περιττά.

Οι πάντες κοίταζαν διαρκώς τον μαέστρο μέσα στα μάτια κι ας έχουν ερμηνεύσει μαζί του, στις πρόβες και σε άλλες συναυλίες, τα ίδια τραγούδια ξανά και ξανά. Δεν τον έχαναν στιγμή από το βλέμμα τους, προσπαθώντας να μη χάσουν τον συντονισμό τους, πράγμα αδύνατο ασφαλώς, τα νεύματά του, τις χειρονομίες του, την κοφτερή του ματιά όταν ερχόταν η στιγμή που ένα όργανο καλούταν να αναδειχθεί περισσότερο από τα άλλα.

Η ορχήστρα λειτουργεί σαν ένα σώμα, δεμένο και σφιχτό, και δείχνει ανά πάσα στιγμή έτοιμη να ικανοποιήσει και την πιο αναπάντεχη πρωτοβουλία του συνθέτη. Ολοι τους είναι προσηλωμένοι πάνω του, ο ηλεκτρισμός ανάμεσά τους χτυπάει κόκκινο και θα χρειαζόσουν μαχαίρι για να κόψεις τις ματιές που ανταλλάσσουν σε όλη τη διάρκεια της συναυλίας, η οποία ολοκληρώθηκε θριαμβευτικά με σπουδαίες ερμηνείες σε τραγούδια σαν τα «Ενα πρωινό», «Ράβε-ξήλωνε», «Γεια σου, χαρά σου Βενετιά», «Ητανε μια φορά» και «Ερωτόκριτος».

Κάπου εκεί, προς το τέλος, ο συνθέτης πήρε το μικρόφωνο για να μοιρασθεί μαζί μας μια μικρή ιστορία από το παρελθόν, όταν είχε επισκεφθεί τον Ναό της Αφαίας «με έναν πολύ καλό μου φίλο και σπουδαίο τραγουδιστή. Αφού τραγούδησε και είχε απέναντί του τον Ναό, κατεβήκαμε τα σκαλιά και μου λέει: “Ωρέ Σταυρή, πώς τον είπες τον Ναό”; “Της Αφαίας Αθηνάς”, λέω. “Οχι”, λέει εκείνος, “της Αρετούσας Αθηνάς”. Ηταν ο Νίκος Ξυλούρης. Το καταλάβατε, φαντάζομαι», μας είπε, καταχειροκροτούμενος, ο συνθέτης.

Η συναυλία διοργανώθηκε με την ευγενική χορηγία της METLEN Energy & Metals, του κ. Ευάγγελου Μυτιληναίου, ο οποίος έδωσε το «παρών», όπως επίσης η Χάρις Αλεξίου, ο Κώστας Βαρώτσος, ο Μάριος Φραγκούλης, η Σμαράγδα Καρύδη κ.ά.

Οι επόμενες στάσεις της περιοδείας

11/11: Μουσείο Ακρόπολης,

Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων, Αρχαίο Θέατρο Δελφών, Αρχαίο Θέατρο Ελευσίνας (αναμένονται οι ημερομηνίες).

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ

Ο Ναός της Αφαίας είναι τοποθετημένος σε απόσταση 15 χλμ. από την πρωτεύουσα της Αίγινας και χτίστηκε το 500-490 π.Χ. πάνω σε προηγούμενο ναό, ο οποίος υπέστη καταστροφές έπειτα από πυρκαγιά γύρω στο 510 π.Χ. Οι Αιγινήτες, λοιπόν, αποφάσισαν να τον γκρεμίσουν, διατηρώντας όμως την πύλη και τον μεγάλο βωμό, και να ξαναχτίσουν έναν καινούργιο, που θα απεικονίζει τα γλυπτά της «Αιγινήτικης» Σχολής. Ο νέος Ναός πήρε την τελική του μορφή το 500 π.Χ. και αποτελεί ένα εξαιρετικό δείγμα αρχαϊκής αρχιτεκτονικής.

Ο Ναός είναι δωρικός περίπτερος, κατασκευασμένος από τοπικό πωρόλιθο και σήμερα σώζονται 24 από τις 32 κολόνες του.

Το Ιερό ήταν αφιερωμένο στη θεότητα Αφαία. Ο Ναός της Αφαίας αναφέρεται από τον περιηγητή Παυσανία τον 2ο μ.Χ. αιώνα, που ταυτίζει την Αφαία με την Κρητική θεά Βριτόμαρτις-Δίκτυννα, κόρη του Δία και της Κάρμης. Σύμφωνα με τον μύθο, ο Μίνωας, ο βασιλιάς της Κρήτης, ερωτεύθηκε τη Βριτόμαρτη, την κυνηγούσε, κι εκείνη για να κρυφτεί έπεσε στη θάλασσα, όπου πιάστηκε στα δίχτυα ψαράδων, που την ανέβασαν στο καράβι τους. Και εκεί, όμως, ένας ναύτης την ερωτεύτηκε και, για να γλιτώσει, έπεσε στη θάλασσα και βγήκε στο νησί της Αίγινας, από όπου έτυχε να περνάει το καράβι. Η Βριτόμαρτη συνέχισε να ψάχνει να κρυφτεί και τελικά κατέληξε στον απομακρυσμένο αυτόν λόφο της Αρτεμης, όπου η θεά την εξαφάνισε. Οταν πήγαν να την ψάξουν, βρήκαν στη θέση της ένα άγαλμα, το οποίο ονόμασαν Αφαία (Αφαία = άφαντη). Στη θέση αυτή οι Αιγινήτες ίδρυσαν ένα Ιερό προς τιμήν της και έχτισαν τον περίφημο Ναό της Αφαίας. Αργότερα, η θεά Αφαία ταυτίστηκε με την Αθηνά κι έτσι ο ναός πήρε το όνομα της Αφαίας Αθηνάς.