Από Σκόπια ή Βουλγαρία το νούμερο 2 του ΝΑΤΟ – Ελεύθερος Τύπος

Πρώτη του αποστολή, η αναζήτηση μίας γυναίκας για τη θέση του αναπληρωτή γ.γ. της Ατλαντικής Συμμαχίας, αλλά και ενός ακόμα προσώπου για τη θέση του εκπροσώπου ενημέρωσης, όπως τουλάχιστον αναφέρουν οι πληροφορίες του υπογράφοντος από τη Χάγη και τις Βρυξέλλες.

Δύο ανώτατοι πρώην αξιωματούχοι και διατελέσαντες υπουργοί για αρκετό διάστημα από τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία είναι μεταξύ εκείνων που διαγκωνίζονται για να καταλάβουν τη θέση του νέου αναπληρωτή γ.γ. του ΝΑΤΟ. Υπάρχει μια ευρύτερη συναίνεση μεταξύ των συμμάχων ότι ένας Ανατολικοευρωπαίος πρέπει να διοριστεί ως αναπληρωτής τού επί 14 χρόνια πρώην Ολλανδού πρωθυπουργού.

Ο σημερινός Ρουμάνος πολιτικός Mιρτσέα Γκιοάνα είναι στη θέση του αναπληρωτή γ.γ. του ΝΑΤΟ από το 2019 και αναμένεται να παραιτηθεί σύντομα, για να θέσει υποψηφιότητα στις ρουμανικές προεδρικές εκλογές τον προσεχή Νοέμβριο.

Η συζήτηση στα κεντρικά γραφεία του ΝΑΤΟ επικεντρώνεται κυρίως σε δύο γυναίκες πρώην υπουργούς από τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία, δύο βαλκανικές χώρες που κάποτε ήταν υπό κομμουνιστικό έλεγχο μέχρι το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, το 1990-1991. «Η θέση μπορεί κάλλιστα να πάει σε μία γυναίκα από την Ανατολική Ευρώπη», είπε η πρώην εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ, η Ρουμάνα Λουνγκέσκου. Ο Ρούτε θα αναλάβει επίσημα το τιμόνι του ΝΑΤΟ στις 2 Οκτωβρίου, τη στιγμή που η πολιτικο-στρατιωτική συμμαχία στοχεύει σε μια επείγουσα αποστολή: να στηρίξει την ανατολική πλευρά της, από τη Σκανδιναβική μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα, προκειμένου να αποτρέψει οποιαδήποτε ρωσική επιθετικότητα.

Η επιλογή απαιτεί άτομο με βαθιά γνώση του Κρεμλίνου, της ρωσικής στρατιωτικής και διπλωματικής σκέψης. Το όνομα της πρώην υπουργού Αμυνας της Βόρειας Μακεδονίας, Ραντμίλα Σεκερίνσκα, 52 χρόνων, έχει κυκλοφορήσει ευρέως, σύμφωνα με διπλωμάτη του ΝΑΤΟ, αλλά και από ανώτατο αξιωματούχο της Ατλαντικής Συμμαχίας. Η έντονα φιλοδυτική Σεκερίνσκα, απόφοιτος πολυτεχνικής σχολής, είναι επί του παρόντος αντιπρόεδρος του πανευρωπαϊκού Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και ιδιατέρως σκληρή απέναντι στη Μόσχα.

Σε συνέντευξή της μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Οκτώβριο του 2022, απέρριψε τον ισχυρισμό της Ρωσίας ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά ήταν ένα «αρχικό σχέδιο της Δύσης». Ανώτατοι αναλυτές σε γνωστές «δεξαμενές σκέψης» στην Ευρώπη την επαινούν. Ο Ρούτε επιδιώκει να έχει κοντά του ένα ανώτερο πολιτικό στέλεχος που να είναι εξαιρετικά ικανό, να έχει ευρύτερη αποδοχή, να έχει ειδικές γνώσεις για τη Ρωσία και επίσης να κατανοεί τις ασύμμετρες και υβριδικές προκλήσεις στα Δυτικά Βαλκάνια. Η Σεκερίνσκα ταιριάζει απόλυτα σε αυτό το προφίλ, δηλώνουν γνωστοί βαλκανιολόγοι σε διάφορα Ινστιτούτα της Δυτικής Ευρώπης.

Μία άλλη υποψήφια είναι η πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Βουλγαρίας και πρώην Ευρωπαία επίτροπος, Μαρίγια Γκάμπριελ. «Υπάρχουν φήμες γύρω από την πρώην Ευρωπαία επίτροπο και αντιπρόεδρο της Βουλγαρίας, Μαρίγια Γκάμπριελ», είπε η Λουνγκέσκου. Οι αντιπροσωπείες της Βουλγαρίας και της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ δεν έχουν σχολιάσει τις υποψηφιότητες. Το ΝΑΤΟ αρνήθηκε επίσης να σχολιάσει. Τον Απρίλιο, ο πρώην πρωθυπουργός, Νικολάι Ντένκοφ, προειδοποίησε σε συνέντευξή του ότι η Ρωσία θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να ανακτήσει την ισχυρή επιρροή της στη Βουλγαρία, στην οποία έχει παρατηρηθεί λίαν υπολογίσιμη κατασκοπευτική δραστηριότητα.

Και οι δύο χώρες, ωστόσο, κατακλύζονται από ανησυχίες για τη διαφθορά. Σύμφωνα με τη Διεθνή Διαφάνεια, η Βουλγαρία κατατάσσεται στην 67η θέση παγκοσμίως στον Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς. Η Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται στην 76η θέση. Ενώ οι δύο Βαλκάνιες υποψήφιες θεωρούνται πρωτοπόρες και με σύγχρονες ιδέες, υπάρχουν και άλλοι προτεινόμενοι υποψήφιοι που παρουσιάζονται στον Ρούτε. Ο πρώην πρωθυπουργός της Λετονίας, Kρισιάνις Kάρινς, ο οποίος κάποτε επεδίωκε τη θέση του Ρούτε, διεκδικεί να γίνει αναπληρωτής του, σύμφωνα με ανώτερο Λετονό αξιωματούχο στη Ρίγα. Η Πολωνία και η Τουρκία εξετάζουν το ενδεχόμενο να υποβάλουν τους δικούς τους υποψηφίους, σύμφωνα με δύο διπλωμάτες του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, η Πολωνία πολιορκείται από τις εσωτερικές διαμάχες μεταξύ του προέδρου, Aντρέι Ντούντα, και του πρωθυπουργού, Ντόναλντ Τουσκ, ενώ για την Τουρκία υπάρχουν πολλές αντιρρήσεις σχετικά με τους ιδιότυπους και ρευστούς προσανατολισμούς της.