Current track

Title

Artist

Background

Απόπειρα δολοφονίας Τραμπ: Όταν στη θέση του ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος… [φωτογραφίες- ντοκουμέντα] – Ελεύθερος Τύπος

Written by on July 14, 2024

Μόνο ο Ελευθέριος Βενιζέλος ζει δύο αντίστοιχες εμπειρίες. Η δεύτερη, με την οποία θ’ ασχοληθούμε σήμερα, θυμίζει περισσότερο σκηνή από τον “Νονό” ή αμερικανική ταινία καταδίωξης με αναφορά στην περίοδο της ποτοαπαγόρευσης. Συνέβη όμως στην Ελλάδα.

Βρισκόμαστε στην επομένη των εκλογών της 5ης Μαρτίου 1933 όταν η απόπειρα του Νικολάου Πλαστήρα να εμποδίσει το Λαϊκό Κόμμα να σχηματίσει κυβέρνηση αποτυγχάνει, με τους νικητές των εκλογών να θεωρούν τον Ελευθέριο Βενιζέλο οργανωτή του πραξικοπήματος. Στις 15 Μαΐου στη Βουλή συζητείται πρόταση του Ιωάννη Μεταξά (υπουργού Εξωτερικών της κυβέρνησης Παναγιώτη Τσαλδάρη) για άσκηση δίωξης κατά του πρώην πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου για παραβάσεις του Ποινικού Κώδικα σχετικές με το Κίνημα Πλαστήρα.

Η τετραήμερη συζήτηση στην κατάμεστη αίθουσα του κοινοβουλίου είναι τόσο επεισοδιακή, που ο Βενιζέλος δεν ολοκληρώνει δύο φορές την ομιλία του. Την πρώτη κατεβαίνει θυμωμένος από την έδρα μη αντέχοντας το πανδαιμόνιο, και τη δεύτερη μια αναφορά στον Πλαστήρα αρκεί ώστε ο πρωθυπουργός Τσαλδάρης φοβούμενος κλιμάκωση των επεισοδίων κηρύττει λήξασα τη συνεδρίαση. Είναι όμως τέτοια η όξυνση των πολιτικών παθών που τίποτα δεν έχει τελειώσει…

Το βράδυ της 6ης Ιουνίου 1933 το ζεύγος Ελευθερίου και Έλενας Βενιζέλου γευματίζει μαζί με άλλα επτά άτομα στο σπίτι της Πηνελόπη Δέλτα στη Κηφισιά, Ο πρώτος, σύμφωνα με μαρτυρία της οικοδέσποινας, δείχνει αρκετά εκνευρισμένος :“Δεν μιλούσε ήσυχα. Ήταν εκνευρισμένος. Κάθε μέρα του ήρχονταν μηνύματα και ειδοποιήσεις πως να προσέχει, πως πρόκειται να τον δολοφονήσουν. Αδιαφορούσε κ’ έβγαινε”. Η Δέλτα στη συνέχεια δείχνει σίγουρη πως ότι επακολουθεί είναι καλά σχεδιασμένο :“Όλη εκείνη την ημέρα, που είχε μαθευτεί ότι εγευμάτιζε σπίτι μας ο Βενιζέλος, αστυνομία, χωροφυλακή και δολοφόνοι ήταν σε μεγάλη κίνηση. Ο Καραθανάσης ανεβοκατέβαινε τη λεωφόρο Κηφισιάς, ανενόχλητος. Μοτοσυκλέτες αστυνομικές διέτρεχαν το δρόμο Αθηνών-Κηφισιάς να βεβαιωθούν πως όλα ήταν έτοιμα και ο δρόμος ανοιχτός για τους δολοφόνους”.

Φεύγοντας από εκεί λίγο πριν της 11 τα μεσάνυχτα οι Ελευθέριος και Έλενα Βενιζέλου επιβιβάζονται σε ένα αυτοκίνητο Πακάρ με οδηγό τον Ιωάννη Νικολάου και μαζί τον υπομοίραρχο της προσωπικής τους ασφαλείας Μιχάλη Κουφογιαννάκη. Πίσω ακολουθεί μια Λίνκολν- Φορντ της ασφάλειάς του, με οδηγό τον Φιλ. Μιχαλόπουλο και τους Ανδρέα Γυπαράκη, επικεφαλής της προσωπικής ασφάλειας του Βενιζέλου, Ανδρέα Λεμπιδάκη και Ιωάννη Μαρκάκη.

Στο ύψος του κέντρου “Παράδεισος” στο Μαρούσι μια Κάντιλακ με σβηστά φώτα μπαίνει ανάμεσα στα δύο αυτοκίνητα και εν συνεχεία αρχίζει μια πρωτοφανής καταδίωξη. Ξεκινούν συνεχείς πυροβολισμοί από τους επιβάτες της Κάντιλακ, στην οποία επιβαίνουν οι επίδοξοι δολοφόνοι, προς τα δύο προεδρικά αυτοκίνητα. Παρά τον αρχικό αιφνιδιασμό κάποια από τα πυρά ανταποδίδονται από τη φρουρά του πρώην πρωθυπουργού. Στη κούρσα θανάτου μεταξύ των τριών αυτοκινήτων που κινούνται με ταχύτητα περίπου 60 χιλιομέτρων, πλήττεται πρώτα εκείνο της συνοδείας Βενιζέλου. Ο συνοδηγός πέφτει νεκρός, ο οδηγός τραυματίζεται ελαφρότερα και μια ρόδα αχρηστεύεται.

Με εξουδετερωμένο το ένα αυτοκίνητο τα πυρά πλέον στρέφονται αποκλειστικά σε αυτό του Βενιζέλου. Η προεδρική Πακάρ δέχεται καταιγισμό πυροβολισμών με τον Βενιζέλο, έχοντας την εμπειρία της προηγούμενη απόπειρας, να αντιδρά άμεσα :ρίχνει κάτω την σύζυγο του Έλενα και εν συνεχεία πέφτει πάνω της. Ας δούμε τι αναφέρει ο ίδιος για τιςδραματικές εκείνες στιγμές :“Οι πυροβολισμοί ερρίπτοντο από ανοιχτόν αυτοκίνητον, πλήρες επιβατών, το οποίον ηκολούθει το ιδικόν μας από ελαχίστης αποστάσεως. Με εβοήθησε η γνώση των κινδύνων και συνέστησα από των πρώτων πυροβολισμών εις την γυναίκαν μου να καθίσουμε κάτω εις το αυτοκίνητον, ώστε να δίνωμεν μικρότερον στόχον. Εις μιαν στιγμήν ετραυματίσθει ο σωφέρ μου και εσταμάτησε το αυτοκίνητόν μας”.

Οι δράστες διακόπτουν τους πυροβολισμούς μόνο τέσσερις φορές : τρεις όταν περνούν τρία λεωφορεία που κατευθύνονται προς την Κηφισιά, και μια τελευταία λίγο πριν το Ψυχικό για να γεμίσουν τα όπλα τους…Υπολογίζεται ότι στη τρελή αυτή “αμερικάνικου τύπου” καταδίωξη ρίχνονται πάνω από 300 σφαίρες. Μέσα στον πανικό ο τραυματισμένος στο χέρι οδηγός του Βενιζέλου αγνοεί τις εντολές να σταματήσει στο νοσοκομείο “Ερυθρός Σταυρός” και κατευθύνεται στον “Ευαγγελισμό”. Αν πήγαινε στο πρώτο θα συναντούσαν εκ νέου τους υποψήφιους δολοφόνους που περίμεναν εκεί…

Παρότι η κυβέρνηση καταδικάζει άμεσα την ενέργεια, η δήλωση του πρωθυπουργού Παναγιώτη Τσαλδάρη αφήνει σαφείς υπόνοιες για εμπλοκή σε αυτή κρατικών λειτουργών :“Θα συλληφθούν οι δράστες οπωσδήποτε, διότι οι υπεύθυνοι υπουργοί και αστυνομικοί δεν θα διατηρηθούν εις τας θέσεις τους, εάν δεν εκπληρώσουν μέχρι κεραίας το καθήκον τους”. Στο ίδιο κατευναστικό κλίμα βρίσκεται και ο Βενιζέλος μη θέλοντας η χώρα να ζήσει νέα “Νοεμβριανά” όπως το 1916. Στη “λύση” της επιβολής δικτατορίας προς αποκατάσταση της τάξης, ο Τσαλδάρης απαντά δεικτικά : “Εάν δικτατορία σημαίνει η άσκησις της εξουσίας υπό της κυβερνήσεως με την σημερινήν της σύνθεσιν και με απόλυτον σεβασμόν εις το Σύνταγμα και το κοινοβουλευτικό πολίτευμα τότε η δικτατορία αυτή υφίσταται ήδη και είναι πανίσχυρος”…

Παρ’ όλα αυτά τα πολιτικά πάθη παραμένουν τεταμένα, και ενδεικτικό αυτού είναι το κύριο άρθρο της εφημερίδας “Ελληνική”, συμφερόντων Ιωάννη Μεταξά, στις 8 Ιουνίου που “δείχνει” ξεκάθαρα την πλευρά των ενόχων και ποιοι επιζητούν και περιμένουν να επωφεληθούν από την πόλωση :“Τους ήρωας της οδού Κηφισιάς, αυτών των οποίων τα ονόματα θα τιμήση η εθνική ιστορία με χρυσά γράμματα, ας τους μιμηθώμεν όλοι, αφού τα ύψιστα συμφέροντα της πατρίδας αυτό απαιτούν. Εις τας απειλάς του βενιζελισμού πρέπει ο αντιβενιζελισμός να απαντήση με έργα της αγριωτέρας σκληρότητος, εάν δεν θέλη να ατιμασθή και να εξευτελισθή… Γίγαντες του αντιβενιζελικού λαού, εγερθήτε και ορμήσατε! Εις την ορμήν σας δε ας μη υπάρξη ούτε οίκτος ούτε έλεος διά την συντριβήν και τον αφανισμόν των αντιπάλων σας…”.

Λίγες ημέρες μετά την αποτυχημένη απόπειρα και ενώ το αυτοκίνητο των δραστών βρίσκεται καμένο στη Μαλακάσα, συλλαμβάνονται για την ενέργεια ο Διοικητής Γενικής Ασφάλειας Ιωάννης Πολυχρονόπουλος, ο αδελφός του Νικόλαος, οι αστυφύλακες Μαρκάτος και Τζαμαλούκας και ο λήσταρχος Καραθανάσης. Η δίκη τους μαζί με άλλους δεκατρείς κατηγορούμενους ξεκινά στις 22 Φεβρουαρίου 1935 αλλά δεν ολοκληρώνεται ποτέ, με αποτέλεσμα να μην καταδικαστεί ουδείς για την απόπειρα δολοφονίας ενός πρωθυπουργού…

Ειδήσεις σήμερα

Απόπειρα δολοφονίας Τραμπ: Το προφίλ του 20χρονου δράστη – Ήταν λάτρης των όπλων

Απόπειρα δολοφονίας Τραμπ: Όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής

Απόπειρα δολοφονίας Τραμπ: «Προσευχές και πανικός», οι αντιδράσεις των παριστάμενων κατά την επίθεση

Μητσοτάκης για απόπειρα δολοφονίας Τραμπ: Η πολιτική βία είναι απαράδεκτη στις δημοκρατικές μας κοινωνίες

Απόπειρα δολοφονίας Τραμπ: Ηγέτες από όλο τον κόσμο καταδικάζουν την επίθεση