Τέση Παπαθανασίου στον ΕΤ:«Με γοητεύει η δαιδαλώδης σκέψη του θύτη» – Ελεύθερος Τύπος

Μόνο μία είναι παράταιρη· αυτή που κρύβει πίσω της τη λύση. Ένας, δύο, τρεις φόνοι. Θα προλάβει να αποτρέψει τον τέταρτο; μετά από περιπλάνηση στο σκοτεινό σημείο, όπου κρύβεται η συνειδητοποίηση οτι ο εφιάλτης δεν είναι εκεί έξω αλλά βαθιά μέσα στον καθέναν από εμάς. Η συγγραφέας αποδεικνύει οτι  ξέρει να παίζει με το μυαλό του αναγνώστη, οδηγώντας τον εκεί που θέλει. 

-Υποξία, ο τίτλος του νέου σου μυθιστορήματος! αινιγματικός τίτλος, πως προέκυψε και ποιο το έναυσμα της νέας σου αστυνομικής διαδρομής;

Υποξία είναι η μερική έλλειψη οξυγόνου που μπορεί να επιφέρει σοβαρές βλάβες. Ομολογώ πως στην αρχή είχα δώσει άλλο τίτλο.

Στο βιβλίο, ένας θάνατος ένα βροχερό βράδυ στην Πάρο που στην αρχή μοιάζει με ατύχημα, φέρνει στο φως τέσσερις διαφορετικές υποθέσεις. Οι τρεις σχετίζονται μεταξύ τους. Η μία είναι παράταιρη, κρύβει όμως πίσω της τη λύση. Σε αυτή αναφέρεται ο τίτλος και αυτή αποτελεί το έναυσμα για μένα, οπότε μετά από πολύ ψάξιμο αντιλήφθηκα πως μόνο έτσι ήθελα να το πω.

 -Πώς θα μπορούσες να περιγράψεις με δυο λόγια τον «ντετέκτιβ» σου,  Παύλο Παβέρη, έναν από τους πιο συμπαθητικούς ντετέκτιβ της σύγχρονης Ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας;

Ο αστυνόμος Παβέρης είναι ένας άνθρωπος απλός, καθημερινός, που προσπαθεί να κάνει τη δουλειά του με όσα μέσα διαθέτει, αλλά με ζήλο, απολαμβάνει τις μικρές χαρές, ερωτεύεται, κάνει λάθη. Δεν είναι ο σούπερ ήρωας, δεν έχει αμαρτωλά πάθη και ξέρει να κάνει πίσω αν χρειαστεί, παρατηρώντας τα πάντα με άγρυπνο βλέμμα. Επιλέγει όμως να βγει μπροστά και να πάρει όλη την ευθύνη όταν οι περιστάσεις το απαιτούν.

Αναλαμβάνει την υπόθεση δολοφονίας και με όπλα την τιμιότητα και την επιμονή παλεύει σε έναν κόσμο που κυριαρχούν το συμφέρον και η εκμετάλλευση. Θα ακολουθήσει τον δρόμο ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, στη δυσπιστία και τη συγκάλυψη, στην πλάνη και την αυταπάτη.

-Στο βιβλίο σου θίγεις παράλληλα με την πλοκή και κοινωνικά ζητήματα όπως τα αμαρτήματα του ιατρικού επαγγέλματος. Ποια είναι τα ζητήματα που αφορούν την κοινωνική πραγματικότητα της Ελλάδας και σε απασχολούν αυτή τη στιγμή;

Οι παθογένειες της ελληνικής πραγματικότητας είναι τόσες πολλές που αποτελούν ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης. Σε αυτό το βιβλίο θίγω μεταξύ άλλων τα ιατρικά κακώς κείμενα, την εκμετάλλευση του πολυτιμότερου αγαθού που είναι η υγεία και τελικά την απαξίωση της ζωής. Έχει να κάνει γενικότερα με τη σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με την προβολή και το χρήμα, και κατ’ επέκταση με τη διαφθορά σε όλους τους χώρους. Στους ήρωες καθρεφτίζονται πολλά από τα σημερινά κοινωνικά προβλήματα.

Παρά τα έντονα σκοτάδια του, όμως, το βιβλίο έχει πολλές από τις φωτεινές εικόνες του μυαλού μου και σε όλη τη διάρκεια απολάμβανα τα συγγραφικά μονοπάτια.

-Περίγραψε μας  τη σχέση σου με τους ήρωες του βιβλίου σου. Ζεις μια μυστική ζωή μέσα από αυτούς;

Με γοητεύει πάντα η δαιδαλώδης σκέψη του θύτη αλλά μ’ αρέσει περισσότερο η συλλογιστική της εξιχνίασης. Εκείνο όμως που απολαμβάνω είναι οι διαδρομές των ηρώων. Για αυτό επιδιώκω να τους δίνω διεξόδους, μικροπράγματα ώστε να ξεφεύγουν. Επίσης θέλω συχνά να τους βγάζω από τα όριά τους και να παίζω μαζί τους. Με αυτή την έννοια, ναι, ζω τη ‘μυστική ζωή των συγγραφέων’ που εμπλέκονται στις καταστάσεις των ηρώων τους αλλά πολύ ‘βολικά’ διατηρούν την παντοδυναμία τους. Δεν ταυτίζομαι μαζί τους, στέκομαι πάντα στην πλευρά του αναγνώστη.

-Έπιασες ποτέ τον εαυτό σου να αισθάνεται φόβο, για όλα αυτά που υπάρχουν στο μυαλό των χαρακτήρων σου;

Όχι. Δεν έχω αισθανθεί φόβο για όσα σκέφτονται ή πράττουν οι χαρακτήρες μου, γιατί γνωρίζοντάς τα μπορώ να τα αντιμετωπίσω. Αντίθετα με τρομάζουν όσα ανομολόγητα κι απρόσμενα κρύβουν στο μυαλό τους οι άνθρωποι στην αληθινή ζωή, που ξεπερνούν κάθε φαντασία.

-Γιατί, άραγε, έλκονται σε τέτοιο βαθμό οι αναγνώστες από τα αγωνιώδη αστυνομικά μυθιστορήματα; Πρόκειται απλά για ψυχαγωγική ανάγκη; Ή μήπως είναι η αίσθηση επίλυσης του φινάλε, το στοιχείο που συγκινεί;

Ο γρίφος, η αγωνία, το μυστήριο ήταν ανέκαθεν ελκυστικά. Κάπου διάβασα πως η έλξη οφείλεται στον θυμό που βγάζει έντονα ο σύγχρονος άνθρωπος. Θα μπορούσε να είναι μία κάποια εξήγηση. Πιστεύω όμως πως συμβάλλει η περίοδος κρίσης που διανύουμε, όπου ο κόσμος έχει ανάγκη από κάπου να πιαστεί. Μια μερίδα είναι φυσικό να αναζητήσει καταφύγιο στη λογοτεχνία, ως τη μόνη ελπίδα να δει τα προβλήματα να λύνονται και τελικά να αποδίδεται η όποια δικαιοσύνη. Μην ξεχνάμε πως η αυτοδικία παίρνει τα ηνία αρκετές φορές στα μυθιστορήματα, κάτι που στη ζωή είναι απορριπτέο. Μια άλλη μερίδα, αντίθετα, μπορεί να ψάχνει επιβεβαίωση για τη φθορά και την παρακμή που υπάρχει.

-Η αστυνομική μυθοπλασία έχει κερδίσει το κοινό και τους συγγραφείς. Αυτή είναι η γενική εντύπωση. Σκέφτομαι, άραγε υπάρχουν αριθμητικά στοιχεία για να το τεκμηριώσουμε αυτό;

Αυτό δεν είμαι σε θέση να το γνωρίζω, θα πρέπει μάλλον να μας το πουν οι εκδοτικοί. Γεγονός είναι πάντως πως στη χώρα μας υπάρχει άνθηση τον τελευταίο καιρό.

Και τέλος

-Πως κατάφερες τον γνωστό Σκανδιναβό συγγραφέα Αρνε Ντάλ να γράψει για το οπισθόφυλλο του βιβλίου σου;

Όσοι με ξέρουν γνωρίζουν πόσο τον θαυμάζω, είναι το πρότυπό μου, και πέρσι μου δόθηκε η ευκαιρία να τον συναντήσω στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας Άγκαθα. Είναι ένας εκπληκτικός άνθρωπος, εκτός από συγγραφέας, πανέξυπνος, χαμηλών τόνων και πολύ προσγειωμένος συγκριτικά με την παγκόσμιας εμβέλειας επιτυχία του. Η φοβερή συγκυρία ήταν πως η σύντροφός του είναι Ελληνίδα, σπουδάζει μετάφραση στη Σουηδία, και της έστειλα την Υποξία πριν ακόμα εκδοθεί. Θα το πω όπως ακριβώς μου το έγραψε εκείνη: Το βιβλίο τού το μετέφερε σελίδα σελίδα και όταν τελείωσε της είπε πως άκουσε όσα του είπε και θα γράψει τη γνώμη του, όπως τη σχημάτισε ο ίδιος.

Τα λόγια του ήταν απίστευτα, τεράστια τιμή και χαρά για μένα, κάτι που δεν περίμενα ποτέ να συμβεί. Πάνω από όλα όμως κρατάω πως γνώρισα δυο υπέροχους ανθρώπους και νιώθω εξαιρετικά τυχερή για αυτό.