Στα φαβορί για Νόμπελ Λογοτεχνίας η Έρση Σωτηροπούλου – Τι λέει στον ΕΤ – Ελεύθερος Τύπος

Αύριο θα ανακοινωθεί το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Ανάμεσα στα φόρουμ συζήτησης στη λογοτεχνική σφαίρα, ένα από τα πιο αναγνωρισμένα είναι το Παγκόσμιο Φόρουμ Λογοτεχνίας.

Ανάμεσα στα πολλά ονόματα συγγραφέων που θα άξιζαν το βραβείο Νόμπελ εμφανίζεται στο Φόρουμ η Ερση Σωτηροπούλου!

Η Ερση Σωτηροπούλου είναι μία από τις πιο μεταφρασμένες Ελληνίδες συγγραφείς παγκοσμίως, πολυβραβευμένη στην Ελλάδα, συγγραφέας ποιημάτων, διηγημάτων και μυθιστορημάτων, μεταξύ των οποίων το «Are you up to it» (2017), «O,τι απέμεινε από τη νύχτα» (2016), «Εύα» (2009). «Ο Ζιγκ Ζαγκ μέσα από τις πικρές πορτοκαλιές» (1999), αντιπροσώπευε ένα πρωτοφανές λογοτεχνικό γεγονός: για πρώτη φορά στην ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας, μυθιστόρημα έλαβε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας και το Εθνικό Βραβείο Κριτικής.

Από τότε πολλά μυθιστορήματά της έχουν δημοσιευθεί σε όλο τον κόσμο και πολλά έχουν μεταφραστεί σε Ηνωμένες Πολιτείες, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία, Σουηδία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Αίγυπτο.

Ελπίζοντας να γίνει η πρώτη Ελληνίδα λογοτέχνιδα που θα τιμηθεί με Νόμπελ, επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις που τη θέλουν να παίζει ψηλά στη λίστα με τους πιθανούς νικητές του φετινού βραβείου, ο «Ε.Τ.» συνομίλησε μαζί της.

-Κυρία Σωτηροπούλου, πόσο ψύχραιμος μπορεί να παραμένει ένας λογοτέχνης όταν 45 χρόνια μετά τη βράβευση του Οδυσσέα Ελύτη και 61 χρόνια μετά τη βράβευση του Γιώργου Σεφέρη, τον προτείνουν για βραβείο Νόμπελ;

-Είμαι απόλυτα ψύχραιμη. Ξέρετε πόσες φορές έχω δει το όνομά μου στις shortlists για βραβεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό; Πόσω μάλλον που αυτή τη φορά πρόκειται για το Νόμπελ, το κορυφαίο λογοτεχνικό βραβείο. Στη Γαλλία ήμουν υποψήφια δύο φορές για το σημαντικό βραβείο Femina και τις δύο φορές έφτασα πολύ κοντά, σχεδόν παρά τρίχα να το πάρω, τελικά βραβεύτηκαν άλλοι. Αν ήταν κάθε φορά να απογειώνομαι κάνοντας όνειρα και μετά να προσγειώνομαι απότομα, βουλιάζοντας στην πίκρα, θα είχα σταματήσει να γράφω.

-Διαβάσαμε ότι είστε μέσα στα φαβορί, όπως η Καν Σούε από την Κίνα, ο Χαρούκι Μουρακάκι από την Ιαπωνία και η Μάργκαρετ Ατγουντ από τον Καναδά. Το περιμένατε;

-Ηταν μια ευχάριστη έκπληξη. Γνώριζα ότι το όνομά μου εμφανιζόταν συχνά στις λίστες των φαβορί για το Νόμπελ Λογοτεχνίας τα τελευταία χρόνια. Εδώ δεν είχε γίνει γνωστό. Μόνο λίγοι φίλοι μου το ήξεραν. Ομως φέτος ανέβηκε ψηλά στην κατάταξη, μπήκε στα πρώτα ονόματα και το ζήτημα πήρε δημοσιότητα.

-Πολλοί αναρωτιούνται τι έργο πρέπει να έχει κάποιος συγγραφέας στο ενεργητικό του ώστε να τον προτείνουν για ένα τόσο τιμητικό βραβείο.

-Οπωσδήποτε μετρούν η ποιότητα του λογοτεχνικού έργου και η προσωπική φωνή του συγγραφέα. Αυτά είναι κριτήρια τα οποία στις αξιολογήσεις της Σουηδικής Ακαδημίας, ευτυχώς μέχρι τώρα, παραμένουν ανεπηρέαστα από την εμπορική επιτυχία των βιβλίων και την αναγνωρισιμότητα του συγγραφέα τους. Στην τελική απόφαση παίζουν ρόλο κι άλλοι παράγοντες, γεωπολιτικοί, κοινωνικοί, φύλου κ.λπ. Ομως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν σπουδαίοι συγγραφείς που δεν τιμήθηκαν ποτέ με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. O Τολστόι, ο Τσέχοφ, ο Τζόις, ο Μπόρχες, για παράδειγμα. Δεν ήταν απλά καλοί συγγραφείς, αλλά κολοσσοί της λογοτεχνίας, και η Σουηδική Ακαδημία τους προσπέρασε.

-Kυρία Σωτηροπούλου, κατά τη γνώμη σας είναι δύσκολοι καιροί για καλή λογοτεχνία;

-Κυκλοφορεί πολύ σκουπίδι. Δεν μιλάω ειδικά για μας. Είναι γενικό φαινόμενο. Και φοβάμαι ότι οι εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης θα είναι ένα επιπλέον βήμα, μη αναστρέψιμο, προς αυτή την κατεύθυνση.

-Τι πιστεύετε ότι μπορεί να προσδώσει στη χώρα μας και στον χώρο των γραμμάτων μια τόσο σημαντική διάκριση; Θεωρείτε ότι μπορεί να βοηθήσει στην προβολή της ελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής στο εξωτερικό;

-Ναι, θα μπορούσε να βοηθήσει ουσιαστικά στην προβολή της ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό, αρκεί βέβαια να υπήρχε κι από την πλευρά της Πολιτείας η βούληση να στηθεί ένας μηχανισμός που θα στήριζε την προσπάθεια σε βάθος χρόνου. Αλλιώς, ό,τι θετικό και αν προκύψει, ύστερα από λίγο σκάει σαν φούσκα, ως συνήθως.