Μεταναστευτικό: Το μπλόκο της Γερμανίας ταράζει την Ευρώπη

Η γερμανική κυβέρνηση παρουσιάζει αύριο το νέο πακέτο για τη μετανάστευση και την εσωτερική ασφάλεια, την ώρα που η πολυδιαφημισμένη συμφωνία με την αξιωματική αντιπολίτευση ανήκει στο παρελθόν αφού ο επικεφαλής των Χριστιανοδημοκρατών Φρίντριχ Μερτς δεν παρέστη χθες σε σχετική συνεδρίαση, θεωρώντας ανεπαρκή τα προτεινόμενα μέτρα της κυβέρνησης Σολτς.

«Το μεταναστευτικό δεν λύνεται με μια συνέντεξη στην Bild» ανέφερε ο καγκελάριος Σολτς με ευθεία βολή κατά του Μερτς από το βήμα της βουλής. Παρ’ όλα αυτα, είπε ότι παραμένει ανοιχτός σε διάλογο με την αντιπολίτευση και στηρίζει τις αποφάσεις της κυβέρνησης.

α σχέδια του γερμανικού υπ. Εσωτερικών υπό τη Νάνσι Φέζερ από τους Σοσιαλδημοκράτες περιλαμβάνουν συνοριακούς ελέγχους, περισσότερες απορρίψεις αιτημάτων ασύλου αλλά και ταχείες επιστροφές στις χώρες πρώτης εισόδου στην ΕΕ ή απελάσεις σε τρίτες χώρες. Οι διαδικασίες ελέγχων θα διενεργούνται γρήγορα στα σύνορα από την αστυνομία, η οποία αποκτά ενισχυμένες αρμοδιότητες. Εκεί θα εξετάζεται δηλαδή ποια χώρα είναι αρμόδια, βάσει του Κανονισμού του Δουβλίνου, να χειριστεί την κάθε υπόθεση ασύλου, ενώ εξετάζεται και η δημιουργία κέντρων κράτησης στα γερμανικά σύνορα.

Την κρισιμότητα της κατάστασης αποτυπώνει η ανακοίνωση της υπ. Εσωτερικών για επέκταση των προσωρινών συνοριακών ελέγχων σε όλα τα χερσαία σύνορα της χώρας από 16 Σεπτεμβρίου και για έξι μήνες. Πέραν της Πολωνίας, της Τσεχίας, της Αυστρίας και της Ελβετίας, όπου ήδη ίσχυαν έλεγχοι, αυτοί τώρα επεκτείνονται στα σύνορα και με Γαλλία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Δανία. Αντίστοιχοι έλεγχοι είχαν επιβληθεί κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου που διεξήχθη στη Γερμανία.

Το τελευταίο διάστημα οι ροές στην Ελλάδα από την Τουρκία εμφανίζονται αυξημένες, καθώς 11.835 μετανάστες αφίχθησαν το πρώτο εξάμηνο του 2024 σε Κρήτη, Γαύδο, άλλα νησιά του Αιγαίου και τον Εβρο. Τα τρία προηγούμενα χρόνια οι αφίξεις κυμαίνονταν από 2.000 έως 4.660, ενώ το 2019-2020, χρονιές κρίσεων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, έφθασαν τις 9.000-11.000.

Μητσοτάκης για μεταναστευτικό: Η Ελλάδα δεν θα επωμιστεί ένα δυσανάλογα μεγάλο βάρος λόγω του γεγονότος ότι βρίσκεται στα ευρωπαϊκά σύνορα

Το Μεταναστευτικό ήταν το «κυρίως πιάτο» στο μενού της συνάντησης που είχε χθες ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με τον καγκελάριο της Αυστρίας Καρλ Νεμάχερ.

Ο πρωθυπουργός επέλεξε να κάνει το ταξίδι-αστραπή στη Βιέννη, σε μια προσπάθεια να χτιστούν συμμαχίες και στο Μεταναστευτικό, πριν από τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που έχει προγραμματιστεί για τις 17-18 Οκτωβρίου, φροντίζοντας να στείλει μηνύματα στο Βερολίνο.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σχολιάζοντας την απόφαση της κυβέρνησης της Γερμανίας να κλείσει ουσιαστικά τα σύνορα σε μετανάστες, κόβοντας τα επιδόματα όσων έρχονται από άλλες χώρες της Ε.Ε. και έχουν καταγραφεί εκεί, ο Ελληνας πρωθυπουργός σημείωσε: «Η Ελλάδα δεν θα επωμιστεί ένα δυσανάλογα μεγάλο βάρος λόγω του γεγονότος ότι βρίσκεται στα ευρωπαϊκά σύνορα. Η Ελλάδα δαπανά σημαντικούς πόρους για τη φύλαξη των συνόρων και υποστηρίζεται από την  Ε.Ε. για όσους φτάνουν στην Ελλάδα. Το να έχει κανείς κέντρα υποδοχής στα νησιά είναι μια βαριά και ακριβή διαδικασία και είναι λογικό η Ε.Ε. να χρηματοδοτεί αυτή τη διαδικασία».

Στη συνέχεια, ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε πως «δεν είναι δικιά μας δουλειά να υποδείξουμε σε οποιοδήποτε ευρωπαϊκό κράτος-μέλος την επιδοματική πολιτική», ωστόσο πρόσθεσε πως «σήμερα στην Ευρώπη υπάρχουν χώρες που έχουν πολύ μεγάλη έλξη και τραβούν μετανάστες και πρόσφυγες που έχουν δικαίωμα να μετακινηθούν νόμιμα. Αυτό πρέπει να απασχολήσει την ίδια τη Γερμανία, εμείς δεν θα υποδείξουμε πώς θα οργανώσει το κοινωνικό της κράτος».

Παράλληλα, σημείωσε πως «δεν είναι σωστό να κινηθούμε σε ad hoc εξαιρέσεις από τη Σένγκεν, που δεν θα επιτρέψουν την ελεύθερη διακίνηση πολιτών. Η εφαρμογή του Συμφώνου πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα». Για να καταλήξει: «Δεν μπορεί κανείς να έχει την απαίτηση από την Ελλάδα, που μόλις βγήκε από την κρίση, να έχει πιο ευνοϊκό πλαίσιο προστασίας για τους πρόσφυγες από ό,τι έχει για τους Ελληνες πολίτες».

Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι: «Δεν είναι δυνατόν να καθορίζουν οι άθλιοι διακινητές ποιοι θα εισέρχονται στην Ε.Ε. Η αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων αποτελεί προτεραιότητα και για τα κράτη της Κεντρικής Ευρώπης». Παράλληλα υπογράμμισε πως η Ελλάδα κατασκευάζει ένα τείχος (σ.σ. στον Εβρο) και ξεκαθάρισε ότι θα συνεχίσει να το κατασκευάζει, είτε με εθνικούς είτε με ευρωπαϊκούς πόρους.

Ο πρωθυπουργός υποστήριξε ότι: «Η Ε.Ε. από εκεί και πέρα έθεσε ως προτεραιότητα τη φύλαξη των συνόρων και αυτό αποτυπώνεται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αλλά και στο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση. Αρκεί να δει κανείς σήμερα την εικόνα των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, με οργανωμένες δομές και με μια αποτελεσματική φύλαξη των θαλασσίων συνόρων και την προστασία της ανθρώπινης ζωής, με το Λιμενικό να σώζει κατατρεγμένους ανθρώπους».

Και η Γαλλία σφίγγει τα λουριά στο μεταναστευτικό

Ο νέος πρωθυπουργός της Γαλλίας Μισέλ Μπαρνιέ θέλει να αυστηροποιήσει τη μεταναστευτική πολιτική της χώρας. Σε τι βαθμό μπορούν να συμβαδίσουν Παρίσι και Βερολίνο; Ο νέος επικεφαλής της γαλλικής κυβέρνησης ακόμη ψάχνει τους υπουργούς της κυβέρνησής του, όμως έχει ήδη ανακοινώσει τι πρόκειται να αλλάξει στη χώρα.

Πρώτη προτεραιότητα του 73χρονου Μπαρνιέ είναι η παράνομη μετανάστευση. «Έχει κανείς την εντύπωση πως τα σύνορα είναι σαν κόσκινο – και πως οι μεταναστευτικές ροές είναι εκτός ελέγχου. Αυτό θέλουμε να το αλλάξουμε», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα.

Για την εφαρμογή αυστηρότερης μεταναστευτικής πολιτικής και πολιτικής ασύλου ο Μπαρνιέ φέρεται να σχεδιάζει μάλιστα την ίδρυση ενός υπουργείου για τη «μετανάστευση, την ενσωμάτωση και την εθνική ταυτότητα». Μια τέτοια κίνηση θα έδειχνε πως ο γκολικός Μπαρνιέ των Ρεπουμπλικάνων προσανατολίζεται σε μια κατεύθυνση παρόμοια με αυτήν που είχε χαράξει ο Νικολά Σαρκοζί.

Ο Σαρκοζί, ο οποίος είχε γίνει πρωτοσέλιδο διεθνώς όταν δήλωνε πως «θα καθαρίσει» τα προάστια από τους «αλήτες», είχε δημιουργήσει ένα τέτοιο υπουργείο ως πρόεδρος το 2007, στο πλαίσιο μιας γενικότερης αυστηροποίησης της γαλλικής μεταναστευτικής πολιτικής – πέτυχε τότε να περιορίσει την άνοδο του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου (FN).

Ο Μπαρνιέ τάσσεται υπέρ της αυστηροποίησης της μεταναστευτικής πολιτικής – χωρίς ωστόσο να γνωστοποιήσει λεπτομερώς τα μέτρα που πρόκειται να λάβει. Εάν εξετάσει πάντως κανείς τις θέσεις του κατά την προεκλογική του εκστρατεία για την ανάδειξη υποψηφίου προέδρου των Ρεπουμπλικανών προ τριετίας, μπορεί να διαμορφώσει μια ιδέα για το τι έπεται.

Τότε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών προώθησε την επιτάχυνση των διαδικασιών χορήγησης ασύλου, ζήτησε τη θέσπιση περιορισμών σχετικά με την επανένωση των οικογενειών μεταναστών, ενώ πρότεινε και ένα μορατόριουμ σχετικά με την υποδοχή αιτούντων άσυλο στη χώρα, το οποίο θα μπορούσε να διαρκέσει ακόμη και για χρόνια.

Ακόμη και η αναθεώρηση του Συντάγματος δεν φαίνεται να αποτελεί ταμπού για τον Μπαρνιέ, προκειμένου να διασφαλιστεί πως το εθνικό δίκαιο θα υπερισχύει του ενωσιακού σε περιπτώσεις αμφιβολίας. Στόχος των μέτρων που πρότεινε στο παρελθόν ο Γάλλος πολιτικός ήταν η ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας στη μεταναστευτική πολιτική και η προώθηση της ενσωμάτωσης των μεταναστών. Ο Μπαρνιέ πάντως δεν κατάφερε να αναδειχθεί υποψήφιος για την προεδρία.

Ενημέρωση της Κομισιόν, πρώτες αντιδράσεις

Η Κομισιόν για την επιβολή προσωρινών ελέγχων στο σύνολο των γερμανικών συνόρων, διότι πρόκειται ουσιαστικά για αναστολή των κανόνων Σένγκεν εξαιτίας έκτακτων περιστάσεων. Η Κομισιόν, από την πλευρά της, υπενθυμίζει ότι αντίστοιχα μέτρα πρέπει να είναι πράγματι έκτακτα, προσωρινά και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας.

Έντονες αντιδράσεις υπάρχουν ήδη και από γείτονες. Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ κάνει λόγο για «απαράδεκτα» σχέδια της Γερμανίας, λέγοντας ότι πρακτικά αναστέλλεται ο χώρος Σένγκεν. Ο υπ. Εσωτερικών της Αυστρίας Γκέρχαρντ Κάρνερ ανέφερε σε αυστηρούς τόνους ότι η Αυστρία δεν θα δεχτεί επιστροφές αιτούντων άσυλο από τη Γερμανία, ενώ ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν δήλωσε σκωπτικά: «Γερμανία, καλώς ήρθες στο κλαμπ!».

Με πληροφορίες από DW