Κόκκινες γραμμές και ήρεμα νερά – Όλο το παρασκήνιο της συνάντησης Γεραπετρίτη-Φιντάν – Ελεύθερος Τύπος

Στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών, σύμφωνα με πληροφορίες, συμφωνήθηκε ότι διαφωνούν στο βασικό θέμα. Ο Γ. Γεραπετρίτης κατέστησε σαφές ότι το εύρος των συνομιλιών αφορά μόνο την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Ο Χ. Φιντάν επέμεινε στην «ολιστική» συζήτηση και κάπου εκεί τέλειωσε η πολιτική συζήτηση για τη μία και μόνη μεγάλη διαφορά. Ωστόσο, οι δυο υπουργοί συζήτησαν διεξοδικά νέες ιδέες για συμφωνίες win-win σε άλλους τομείς, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στη διατήρηση των καλών σχέσεων των δυο χωρών. Οπως η περαιτέρω ενίσχυση των διμερών εμπορικών σχέσεων, οι οποίες μπορούν να φτάσουν τα 11 δισ. ευρώ, αντί των 6 δισ. ευρώ που έχουν φτάσει έως τώρα. Ο τουρισμός και ο πολιτισμός φαίνεται πως είναι δυο πρόσφορα πεδία για την ενίσχυση της συνεργασίας των δυο χωρών. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε -σύμφωνα με πληροφορίες- στην καλύτερη συνεργασία των δυο χωρών για το μεταναστευτικό και κυρίως την εξουδετέρωση των κυκλωμάτων λαθροδιακινητών.

Ολα στο τραπέζι

Στη συνάντηση ο Χ. Φιντάν έβαλε σχεδόν όλα τα θέματα που θέτει η Τουρκία (μειονοτικό, αποστρατικοποίηση νησιών, ύπαρξη ΑΟΖ στα νησιά κ.λπ.). Η αντίδραση του Ελληνα υπουργού Εξωτερικών ήταν άμεση και αρνητική. Οπως εντελώς ασύμβατες ήταν και οι λύσεις που πρότειναν οι δυο πλευρές για το Κυπριακό. Γι’ αυτόν τον λόγο δεν υπάρχουν σημαντικές προσδοκίες από την επικείμενη πενταμερή συνάντηση που θα γίνει υπό την αιγίδα του γ.γ. του ΟΗΕ. Αυτά ήταν και τα δυο θέματα που φάνηκαν και στις δημόσιες δηλώσεις που έκαναν μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης.

Ο Χ. Φιντάν σε ό,τι αφορά τις μειονότητες έκανε ένα φάουλ, μιλώντας για «ομογενείς», υπονοώντας την ύπαρξη «τουρκικής μειονότητας» στη Θράκη, σε αντίθεση με τον Γ. Γεραπετρίτη, ο οποίος μίλησε για τις δυο θρησκευτικές μειονότητες που υπάρχουν, η χριστιανική στην Τουρκία και η μουσουλμανική στην Ελλάδα.

Από τις πιο δύσκολες στιγμές φαίνεται πως ήταν, όταν ο Τούρκος ΥΠΕΞ έθεσε θέμα διαμοιρασμού ή συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου («δίκαιη κατανομή του»). Η συζήτηση δεν επεκτάθηκε, καθώς συγκρούεται με την εθνική γραμμή της Ελλάδας για τη μίια και μόνη διαφορά, η οποία μπορεί να επιλυθεί μόνο με την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Η συνάντηση, σύμφωνα με πληροφορίες, έγινε σε πολύ καλό κλίμα, αλλά δεν ήταν μια εύκολη συζήτηση. Καθώς και η ελληνική πλευρά έθεσε θέματα, όπως το casus belli, η Αγία Σοφία, η Μονή της Χώρας και η Θεολογική Σχολή της Χάλκης.

Κανονικότητα

Η λέξη-κλειδί από όσα ελέχθησαν ήταν η λέξη «κανονικότητα», προκειμένου να χαρακτηριστούν οι επαφές μεταξύ των δυο χωρών. Η επιστροφή στην κανονικότητα σε συνδυασμό με την «ιστορική ευκαιρία» για την οποία έκανε λόγο ο Χ. Φιντάν, εξηγούν, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, γιατί αποφασίστηκε και η συνέχιση των συνομιλιών. Το επόμενο ραντεβού είναι στην Αθήνα, στις 2-3 Δεκεμβρίου, προκειμένου να προετοιμαστεί η επόμενη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Ασφαλείας, που θα γίνει τον Ιανουάριο στην Αγκυρα, με τη συμμετοχή των Κ. Μητσοτάκη και Τ. Ερντογάν.

Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ

Τέλος στη σεναριολογία για παζάρια και υποχωρήσεις

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Μ. Μαξίμου, η έκβαση της συνάντησης Γ. Γεραπετρίτη και Χ. Φιντάν, αλλά και οι δηλώσεις που έγιναν, θα φρενάρουν τα σενάρια περί «παζαριών» και «παραχωρήσεων» από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, κυρίως από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτό αναμένεται να συμβάλει και η ενημέρωση που θα κάνει ο Γ. Γεραπετρίτης μεθαύριο στα μέλη της Επιτροπής Εξωτερικών και Αμυνας της Βουλής. Αφήνοντας απομονωμένους τους «υπερπατριώτες» Κ. Βελόπουλο, Δ. Νατσιό και Α. Λατινοπούλου, οι οποίοι, ούτως ή άλλως, είναι απομονωμένοι, καθώς είναι οι μόνοι αντίθετοι ακόμα και με τη διεξαγωγή διαλόγου με την Τουρκία. Κάτι που έχουν κάνει όλοι ανεξαιρέτως οι πρωθυπουργοί μετά το 1974.

Κάποιοι θα μπορούσαν ίσως να ισχυριστούν ότι έγινε «πολλή φασαρία για το τίποτα». Πιθανώς να είχαν δίκιο, αν δεν υπήρχε υποτίμηση των πλεονεκτημάτων των «ήρεμων νερών» και μάλιστα σε περίοδο αυξημένης αστάθειας και πολέμων. Ενώ η απόφαση των δυο πλευρών για τη συνέχιση των καλών σχέσεων, εκτός από αμοιβαία επωφελείς συμφωνίες, σημαίνει, π.χ., ότι οι εντάσεις που υπάρχουν στο Αιγαίο δεν θα εξελίσσονται σε κρίσεις.

Η συνωμοσιολογική δεξιά θα συνεχίσει να μιλάει για «μειοδοσίες» και «θεωρίες συνωμοσίας», αλλά η πραγματικότητα θα τις καταρρίπτει και το ακροατήριό της θα συρρικνώνεται.