Φανταστείτε όλες οι υπηρεσίες, η εργασία σας και οι χώροι αναψυχής για τα παιδιά σας, να βρίσκονταν σε απόσταση 15 λεπτών από το σπίτι σας…
Απόδοση: Νίκος Μαρινόπουλος
Η βασική ιδέα πίσω από τη σχεδίαση των έξυπνων πόλεων του μέλλοντος είναι η λέξη «εγγύτητα». Πολλοί θεωρούν ότι αυτό είναι το κλειδί για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Κάτι που κατάλαβε νωρίς η Anne Hidalgo, η δήμαρχος του Παρισιού. Το σύνθημα για την επανεκλογή της στη δημαρχία της γαλλικής πρωτεύουσας το 2020 ήταν «η πόλη των 15 λεπτών». Η ιδέα αυτή, μέχρι στιγμής, λαμβάνει σάρκα και οστά με έναν άνευ προηγουμένου πόλεμο στα αυτοκίνητα (απαγορεύσεις στην κυκλοφορία και τη στάθμευση, αύξηση κόστους κ.τ.λ.).
Ωστόσο, η κεντρική ιδέα είναι ξεκάθαρη. Το Παρίσι θα μετατραπεί σε μία πόλη όπου οι περισσότερες από τις καθημερινές ανάγκες (βασικές υπηρεσίες, αναψυχή, ψώνια κ.τ.λ.) θα βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση από το σπίτι. Σε περπατητή απόσταση. Αυτό σημαίνει ότι η κάθε συνοικία θα γίνει ανεξάρτητη και όλες μαζί θα λειτουργούν ως ημιανεξάρτητοι δορυφόροι που θα περιστρέφονται γύρω από το πραγματικό κέντρο της πόλης.
Σήμερα, οι μεγάλες πόλεις –στις οποίες κατοικεί το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού– αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μεγάλο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας και εκπέμπουν το μεγαλύτερο μέρος των αερίων του θερμοκηπίου. Ο όρος «εγγύτητα» αφορά στην έννοια του να γίνουν τα πράγματα καλύτερα για όλους, πιο ισότιμα και βιώσιμα. Όπως εξήγησε ο Roland Kager, ειδικός επί των μεταφορών και αναλυτής δεδομένων, η σχεδίαση των πόλεων του μέλλοντος οφείλει να ξεκινήσει από την αχίλλειο πτέρνα τους: την κινητικότητα.
Εδώ και δεκαετίες, οι Aρχές των πόλεων συλλέγουν αμέτρητα δεδομένα για τις μετακινήσεις των πολιτών. Πόσοι χρησιμοποιούν το μετρό και τα λεωφορεία, πόσα αυτοκίνητα περνούν από το κέντρο της πόλης, πόσα ταξί εξυπηρετούν το κοινό, πόσα ποδήλατα κυκλοφορούν και πολλά ακόμα. Γνωρίζουν επίσης πώς διαφοροποιείται η κίνηση ανάλογα με τις ώρες αιχμής, τον καιρό ή την εποχή. Είναι σε θέση να γνωρίζουν ακόμα και τη διαδρομή που κάνει ο καθένας από εμάς από το σπίτι στην εργασία του, ακόμα και τις στάσεις που κάνει στη διαδρομή (εάν χρησιμοποιεί πιστωτική κάρτα για την αγορά καφέ ή εφημερίδας, για παράδειγμα).
«Με αυτά τα δεδομένα και έναν χάρτη της πόλης, μπορείς να δεις πώς έχει επηρεαστεί η κίνηση τις τελευταίες δεκαετίες», σχολιάζει ο Kager. «Εν συνεχεία, μπορείς να αλλάξεις ορισμένες από τις μεταβλητές, ώστε να δεις πώς θα αλλάξουν το αστικό τοπίο και η κινητικότητα τις επόμενες δεκαετίες». Τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα, για τα δεδομένα της Αθήνας, είναι η μελέτη της κινητικότητας πριν και μετά την κατασκευή του μετρό, πριν και μετά τη λειτουργία της Αττικής οδού, αλλά και τη μεταφορά του αεροδρομίου.
Οι αλλαγές αυτές βελτίωσαν τις συνθήκες ζωής σε πολλές συνοικίες, δημιούργησαν πολλές θέσεις εργασίας εκτός κέντρου και μείωσαν (δυστυχώς όχι σε όλες τις περιπτώσεις) το χρόνο μετάβασης από το σπίτι στο χώρο εργασίας. Αρκούν αυτά για να μας πείσουν να κυκλοφορούμε συχνότερα με τα πόδια και τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς; Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ίδια η πόλη είναι που καθορίζει τις επιλογές της μετακίνησής μας. Άρα, ο σχεδιασμός των πόλεων του μέλλοντος θα πρέπει να γίνει με βάση τα δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας και όχι με ευχολόγια και παρωχημένες ιδεολογίες.
Όλες οι ειδήσεις
Βιέννη: Το μυστικό της επιτυχίας των δημοσίων συγκοινωνιών
Ευρώπη: Ποιοι είναι οι πιο δημοφιλείς τρόποι μετακίνησης ανά πόλη;
Ευρώπη: Σε ποιες χώρες η μετακίνηση στην δουλειά είναι πιο άνετη
