Δημήτρης Καταλειφός στον ΕΤ: «Μεγάλο φορτίο και να παίζεις και να σκηνοθετείς» – Ελεύθερος Τύπος

Πώς προέκυψε να σκηνοθετείτε και να παίζετε σε αυτήν την παράσταση;

Είναι κάποια έργα που μου προκαλούν αυτόν τον πειρασμό κι επειδή ο Τσέχοφ ήταν ένας από τους πιο αγαπημένους μου συγγραφείς από τα νεανικά μου χρόνια και έχει παραμείνει φυσικά, ήθελα να κάνω κάτι πιο συνολικό. Γι’ αυτό έκανα αυτό το τόλμημα, το οποίο είναι πραγματικά πάρα πολύ δύσκολο και πολλές φορές το μετανιώνεις κιόλας όταν τα πράγματα βαραίνουν και δυσκολεύουν. Είναι μεγάλο φορτίο και να παίζεις και να σκηνοθετείς και παράλληλα δεν μπορείς να το δεις ολόκληρο ούτε ως σκηνοθέτης ούτε ως ηθοποιός. Οπότε, είναι μια περίεργη συνθήκη που μερικές φορές λες ότι είναι ωραίο και άλλες αναρωτιέσαι: «Τι το ήθελα αυτό τώρα;». Ο κόσμος δείχνει ότι συγκινείται από το έργο και αυτό ελπίζω ότι θα πάει καλά και στη συνέχεια.

Πώς την έχετε στήσει την παράσταση;

Ο Τσέχοφ αναρωτιέται πώς θα είναι ο κόσμος σε 100 χρόνια, δηλαδή αυτό που εμείς ζούμε τώρα, ήθελα το έργο να είναι μια συνομιλία ανάμεσα στο τότε που γράφτηκε και το τώρα και να αναδειχθεί πόσο τίποτα τελικά δεν αλλάζει, πόσο ο άνθρωπος παραμένει ίδιος ενώ υπάρχουν μεγάλες εξελίξεις και πρόοδος. Στην ουσία, οι βασικές ανάγκες του ανθρώπου, να ζει ευτυχισμένος, να έχει μια ερωτική ζωή, να είναι πλήρης και η ζωή του να έχει ένα νόημα, είναι τόσο διαχρονικό. Και αυτό είναι το συγκινητικό σε αυτό το έργο. Δείχνει τις διαχρονικές ανάγκες του ανθρώπου και το ότι κανείς τελικά δεν ζει τη ζωή που θα ήθελε να ζει. Ολοι οι ήρωες του έργου ζουν μια ζωή ενώ θα ήθελαν μια άλλη. Το πολύ συγκινητικό του δικού μου ρόλου είναι ότι κάποια στιγμή περνάει μια μεγάλη κρίση με τη ζωή που ζει και τη ζωή που θα ήθελε, τελικά ωριμάζει και αποδέχεται ότι θα ζήσει τη ζωή που έχει και όχι αυτήν που ονειρευόταν.

Ο Θείος Βάνιας είναι ένας άνθρωπος που θέλει να αλλάξει τη ζωή του;

Ο Βάνιας λέει: «Τα χρόνια που μου μένουν θα ήθελα να τα ζήσω κάπως αλλιώτικα». Αυτή είναι μια φράση που εμένα με συγκινεί πάρα πολύ. Ετσι είμαι κι εγώ, αλλά σε αντίθεση με τον Βάνια είναι ότι αυτό το «κάπως αλλιώτικα» με έναν τρόπο σ’ το δίνει η τέχνη. Μπορεί με μεγάλο ρίσκο, με μεγάλη φθορά, στενοχώριες και αποτυχίες. Ομως, έχει αυτήν τη δυνατότητα να σου δίνει μια διαφυγή από την πεζή, άχαρη, προβληματική ζωή.

Σας περνάει από το μυαλό να τα παρατήσετε και να ζήσετε κάπως αλλιώτικα;

Ολοι φλερτάρουμε με την ιδέα της αναχώρησης από την πόλη και ειδικά εγώ, που είμαι στα 70 μου χρόνια. Πολλές φορές σκέφτομαι πως θα περάσω τα επόμενα 10-15 χρόνια που μου απομένουν με υγεία και αναρωτιέμαι πως θα ήταν σε ένα νησί, να γράφω ποιήματα όπως έγραψα στον κορονοϊό, να παρατήσω το στρεσογόνο θέατρο. Κι εγώ περνάω μια τέτοια αντίφαση. Απλώς είμαι στο μετέωρο βήμα και αναρωτιέμαι τι είναι καλύτερο: Να πλήττεις μην κάνοντας θέατρο ή να κάνεις θέατρο και να είσαι μέσα στο άγχος; Είμαι σε τρομερό δίλημμα. Εχουν αλλάξει τόσο πολύ οι εποχές, τα γούστα και οι τάσεις, αλλά εμένα με γλυκαίνει ακόμα ότι έχει μια πέραση αυτό που κάνω. Φαίνεται ότι ενδιαφέρω κάποιους ανθρώπους και, έτσι, δεν είναι πολύ εύκολο να το παρατήσω. Αν αισθανθώ, βέβαια, ότι αυτό που κάνω δεν ενδιαφέρει κανέναν, θα είναι μια απάντηση από τη ζωή. Αλλά ακόμα δεν έχει συμβεί αυτό.

Δηλώνετε, βέβαια, και άνθρωπος της πόλης.

Μου αρέσουν η Αθήνα και το κέντρο και ο κινηματογράφος που τρελαίνομαι να πηγαίνω. Από μικρός το σινεμά μού άρεσε. Με ξεκουράζει πολύ και πηγαίνω συχνά στα ρεπό μου. Μου άρεσαν τελευταία το «Anora» και το «Θηρίο», μια γαλλική ταινία, πιο ψαγμένη. Θέατρο δεν πηγαίνω. Μου αρέσει να παίζω θέατρο, όχι να βλέπω.

Η Αθήνα έχει αλλάξει πολύ. Με στενοχωρεί έτσι όπως έχει καταντήσει το κέντρο, αυτοί οι υπέροχοι δρόμοι, όπως η Σταδίου, που είναι μια νεκρή κατάσταση. Το «Αττικόν» και ο «Απόλλων» παραμένουν κλειστά και ο «Κάουφμαν» επίσης. Στο Μοναστηράκι και στην Αγία Ειρήνη η Αθήνα έχει διογκωθεί και άλλες συνοικίες είναι υποβαθμισμένες. Υπάρχει ένας υπερτουρισμός φοβερά προβληματικός για ανθρώπους που νοικιάζουν σπίτια όπως εγώ, που τρέμεις ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να σε πετάξουν έξω και να κάνουν το διαμέρισμα Airbnb. Στην πολυκατοικία μας έχουμε τουλάχιστον έξι και μπαινοβγαίνουν συνέχεια άγνωστοι άνθρωποι, οι δρόμοι είναι με βαλίτσες, το μετρό είναι πάντα γεμάτο. Την καταλαβαίνω τη λογική ότι ο τουρισμός είναι πηγή εσόδων για τη χώρα μας, αλλά, επειδή υπερβαίνει τα όρια, κάποια στιγμή θα το βρούμε μπροστά μας μεγάλο πρόβλημα. Και εννοώ το νερό, τις αποχετεύσεις, τις υποδομές, τον τρόπο ζωής. Δεν μου αρέσει εμένα αυτό καθόλου. Aλλά ποιος είμαι εγώ; Φοβάμαι ότι η Ελλάδα θα γίνει ένας χώρος διακοπών των ξένων, ότι οι νέες γενιές θα γίνονται σεφ, σερβιτόροι και ξενοδόχοι και ότι όσοι είναι των επιστημών και των γραμμάτων θα φεύγουν έξω.

Γενικά, αυτό που λείπει από την εποχή μας είναι οτιδήποτε το πνευματικό. Δεν έχουμε οράματα, δεν έχουμε ανθρώπους-πρότυπα, κάποιον να θαυμάσουμε. Ολα τείνουν στο να πετύχεις και να βγάλεις λεφτά. Ακόμα και το θέατρο και η τέχνη γενικότερα, αυτό που ενδιαφέρει είναι η παράσταση να είναι sold out, όχι αν είναι καλή. Oλο είναι το τι πουλάς. Αυτό που ακούγαμε ότι συνέβαινε στην Αμερική, όταν εγώ ήμουν νέος, έχει εγκατασταθεί τώρα εδώ με έναν απίστευτα μεγαλειώδη τρόπο. Και μέσα σε όλα αυτά κάνω θέατρο όπως το ήξερα επειδή με συγκινεί και όταν βλέπω το θέατρο γεμάτο συγκινούμαι και σκέφτομαι ότι δεν έχουν χαθεί τα πάντα. Κάποιους, ακόμα και νέους, τους ενδιαφέρει να δουν Τσέχοφ. Είναι κι αυτό μια ελπίδα σε ένα τοπίο απίστευτα αφιλόξενο για πνευματικότητα και ουσία. Είναι όλα του φαίνεσθαι.

Βλέπουμε καλό θέατρο στις μέρες μας;

Εχει ανέβει πολύ το επίπεδο των ηθοποιών, οι νέοι ηθοποιοί είναι πολύ καλοί, αλλά το θέατρο πια είναι ποιος θα κάνει το sold out, ποιος θα κάνει εντύπωση. Εχουν αλλάξει οι εποχές, το θέατρο είναι πλέον πολύ διαφορετικό σε σχέση με την εποχή που εγώ ήμουν νεότερος, που υπήρχαν οι ομάδες και θέλαμε να κάνουμε πράγματα. Πάντα θέλεις να αρέσεις, δεν είναι πρωτότυπο, αλλά τότε κάναμε πολύ καιρό πρόβες, ήμασταν εστιασμένοι σε αυτό. Τώρα οι ηθοποιοί ανάμεσα στα γυρίσματα για την τηλεόραση κάνουν και μια πρόβα 2-3 ώρες. Το θέατρο έχει περάσει πια στους παραγωγούς και αυτοί δεν πληρώνουν πρόβες. Πώς θα ζήσουν οι ηθοποιοί αν δεν κάνουν τηλεόραση; Ετσι, έχει χαθεί η εστίαση σε ένα πράγμα. Είναι ό,τι προλάβει να κάνει κάποιος για να επιβιώσει, να υπάρχει, να ακούγεται.

Πώς σχολιάζετε τα όσα συμβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ;

Δυστυχώς, έγιναν πολλά λάθη στη διακυβέρνηση Τσίπρα και από εκεί ξεκίνησαν οι διασπάσεις. Δυστυχώς, η Αριστερά έχει αυτήν την κατάρα με τις διαφωνίες και τις διασπάσεις. Είναι μια τρομερή παθογένεια, που δεν ξέρω αν μπορεί να αλλάξει. Είναι σαν κάτι περιφερειακά θεατράκια, όπως αυτά που ήμουν εγώ κάποτε, που έχουν τις καλύτερες προθέσεις, αλλά τελικά τρώνε τα μούτρα τους. Σκέφτομαι τελικά αν η φύση του ανθρώπου είναι προς το κακό, το ανταγωνιστικό, το εξουσιαστικό και δεν υπάρχει το μαζί, το ανθρώπινο, το δίκαιο. Είμαι κι εγώ μέσα στην αμηχανία, γιατί δεν μπορείς και να ωραιοποιείς την ανθρώπινη φύση. Θέλει κόπο να γίνεις άνθρωπος, να εκπολιτιστείς, δεν είναι αυτονόητο και δεδομένο. Οπότε και η Αριστερά, για να επιβιώσει, πρέπει να ξεπεράσει κάτι που είναι στην ανθρώπινη φύση, κάτι πολύ δύσκολο. Ενώ ο καπιταλισμός είναι ένα άγριο θηρίο, που σου δείχνει τα δόντια του. Σου λέει: «Φάε ή θα σε φάνε, τελείωσε». Αλλά, αν η ανθρωπότητα είναι έτσι, είναι καταδικασμένη στην απόλυτη δυστυχία. Ούτε τέχνη χρειάζεται ούτε τίποτα. Μόνο το μεγάλο ψάρι να τρώει το μικρό και τέλος.

Πώς σας φαίνεται η επικράτηση Τραμπ στις ΗΠΑ;

Είναι μια άλλη μεγάλη λύπη. Ποιος ξέρει τι συνέπειες θα έχει για τους ανθρώπους που μεταναστεύουν, τις γυναίκες με τις αμβλώσεις και με τους πολέμους. Δεν ξέρω αν η εκλογή του θα ωφελήσει ή αν θα κάνει τα πράγματα χειρότερα. Και η Ακροδεξιά στην Ευρώπη; Zούμε αμήχανα και απειλητικά χρόνια.

Info

«Ο ΘΕΙΟΣ ΒΑΝΙΑΣ»

ΠΟΥ: Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (Λ. Ηρώων Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς)

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Δημήτρης Καταλειφός

ΠΑΙΖΟΥΝ: Δημήτρης Καταλειφός, Παναγιώτης Μπουγιούρης, Βαγγέλης Ρόκκος, Τζένη Θεωνά κ.ά.

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ: www.more.com/theater/o-theios-banias-tou-anton-tsexof

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: 2104143310

Photos credit: Patroklos_Skafidas

Ειδήσεις σήμερα

Famagusta: Ο Παύλος πιέζει την Ιφιγένεια να τον βοηθήσει να πεθάνει

Κίλιαν Μέρφι: Μαζί με την σύζυγο του αγόρασαν το «Phoenix Cinema» στην Ιρλανδία

Αποκαλυπτική η Χάρις Αλεξίου: «Δεν σκέφτομαι να επιστρέψω στο τραγούδι, έχει τελειώσει για εμένα» [βίντεο]

Δημήτρης Ουγγαρέζος: Το unfollow στην Σίσσυ Χρηστίδου μετά το ξέσπασμά της [βίντεο]

Πάρις Χίλτον: Αποκαλύπτει το μυστικό της νεότητάς της – «Δεν έχω κάνει ποτέ μπότοξ, fillers, καμία επέμβαση» [βίντεο]

Γιώργος Μανίκας: Η πρώτη δημόσια κοινή εμφάνιση με τη Μιράντα Πατέρα μετά την αποκάλυψη για τη σχέση τους (Φωτογραφία)

Χαμογέλα και Πάλι: «Η στάση του είναι ντροπή για την ελληνική τηλεόραση» – Χαμός στο πλατό για τον Δημήτρη Ουγγαρέζο

Ευχάριστα νέα για 6 ζώδια σύμφωνα με τον Κώστα Λεφάκη – Ποιοι βγαίνουν κερδισμένοι

Κρυφός γάμος στη showbiz: Παντρεύτηκε γνωστή δημοσιογράφος – Αυτός είναι ο σύζυγός της