Ακρίβεια: Σε χαμηλά τριετίας ο πληθωρισμός στα τρόφιμα

Μετά από ένα ευρύ πακέτο μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση, όπως το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, το «καλάθι του νοικοκυριού», η μόνιμη μείωση των τιμών στο ράφι, αλλά και η τρίμηνη απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε περίπτωση που γίνουν ανατιμήσεις, οι τιμές το τελευταίο τρίμηνο φαίνεται να σταθεροποιούνται και σε αρκετές κατηγορίες αγαθών να καταγράφονται και μειώσεις.

Η πορεία

Η αρχή της πληθωριστικής κρίσης ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2021, με το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης. Η απότομη ανάκαμψη της οικονομίας και η αυξημένη ζήτηση ενέργειας μετά τα lockdowns της πανδημίας εκτόξευσαν τις τιμές της ενέργειας, συμπαρασύροντας και τις τιμές των τροφίμων. Ετσι, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο πληθωρισμός των ειδών διατροφής από το 1,7% τον Ιούλιο του 2021 ανέβηκε στο 3% τον Αύγουστο, επίπεδα στα οποία κινήθηκε μέχρι και τον Νοέμβριο του 2021 (3,5%). Με την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας να εκτινάσσεται στα 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα από τον Δεκέμβριο, οι ανατιμήσεις άρχισαν να γίνονται όλο και πιο έντονες, με τον πληθωρισμό στα τρόφιμα να ανέρχεται στο 5,2% τον Ιανουάριο, στο 7,1% τον Φεβρουάριο και στο 8,1% τον Μάρτιο του 2022.

Η ρωσική εισβολή

«Κερασάκι» στην… τούρτα αποτέλεσε και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, δημιουργώντας αναταραχές τόσο στην εφοδιαστική αλυσίδα όσο και στις τιμές του φυσικού αερίου, εκτινάσσοντας τις τιμές στα τρόφιμα κατά 10,9% τον Απρίλιο του 2022, κατά 12,1% τον Μάιο, κατά 12,6% τον Ιούνιο και κατά 13% τον Ιούλιο του 2022.

Οι βιομηχανίες, έχοντας ως δικαιολογία το αυξημένο ενεργειακό κόστος, αλλά και μια σειρά άλλων υλικών που προμηθεύονταν από τη Ρωσία και την Ουκρανία, προχωρούν σε συνεχείς αυξήσεις τιμών στα ράφια, με τον πληθωρισμό στα τρόφιμα να φτάνει τον Οκτώβριο του 2022 στο 14,8%. Στα τέλη Οκτωβρίου, η κυβέρνηση θεσμοθετεί το «καλάθι του νοικοκυριού», ωστόσο φαίνεται ότι δεν είναι αρκετό, καθώς τον Δεκέμβριο της ίδια χρονιάς ο πληθωρισμός στα τρόφιμα βρίσκεται στο ιστορικά υψηλό επίπεδο του 15,5%.

Οι επιδοτήσεις στο ρεύμα, σε συνδυασμό με τη μικρή μείωση στις τιμές των πρώτων υλών, αλλά και το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους σε μια σειρά προϊόντων, αποτυπώνονται σε μικρό βαθμό και στον πληθωρισμό, ο οποίος τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο κινήθηκε στο 14,8% και 14,3% αντίστοιχα. Παρά το γεγονός ότι η κλιματική κρίση έχει αφήσει τα πρώτα σημάδια στην παραγωγή βασικών προϊόντων, ωθώντας προς τα πάνω τις τιμές, κυρίως στο ελαιόλαδο, ο πληθωρισμός στα είδη διατροφής, ακολουθώντας μια σταθερά πτωτική πορεία, υποχώρησε έξι μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 2023, για πρώτη φορά σε μονοψήφιο ποσοστό στο 9,4%.

Νέα μέτρα

Η κυβέρνηση, αν και θεωρεί ότι το κύμα της ακρίβειας έχει περάσει, όμως οι τιμές στα ράφια βρίσκονται σε δυσθεώρητα επίπεδα, τον Οκτώβριο του 2023 λαμβάνει νέα μέτρα, όπως η μόνιμη μείωση των τιμών στο ράφι κατά 5%, η υποχρέωση ανακοίνωσης από τα σούπερ μάρκετ στο υπουργείο Ανάπτυξης των ανατιμήσεων σε προϊόντα απαραίτητα για την αξιοπρεπή διαβίωση ή προϊόντα υψηλής ζήτησης, αλλά και των λιανικών τιμών στα οπωροκηπευτικά προϊόντα. Ετσι, ο πληθωρισμός πέφτει στο 9% τον Νοέμβριο, στο 8,9% τον Δεκέμβριο και στο 8,3% τον Ιανουάριο του 2024. Τότε τίθεται σε ισχύ το μέτρο της απαγόρευσης προωθητικών ενεργειών για τρεις μήνες σε περίπτωση ανατιμήσεων, που δρα ανασταλτικά για τις βιομηχανίες κι έτσι οι τιμές των τροφίμων τον Φεβρουάριο μειώνονται σημαντικά στο 6,7%. Εκτοτε, ο πληθωρισμός προχωρεί περαιτέρω λίγο πάνω από το 5% τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, ενώ τον Μάιο μειώνεται στο 3,1% και στο 2,1% τον Ιούνιο του 2024.

Ωστόσο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, λόγω της αυξημένης ζήτησης προϊόντων ως αποτέλεσμα της αυξημένης τουριστικής κίνησης, αλλά και της μείωσης της παραγωγής ορισμένων προϊόντων λόγω κλιματικής κρίσης, ο πληθωρισμός «τσιμπάει» στο 2,4% και 2,8% αντίστοιχα.

Πτώση τιμών στα ράφια των σούπερ μάρκετ

Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι τους τελευταίους τέσσερις μήνες, στο σύνολο των προϊόντων που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ, πέρα από τα τρόφιμα, ο πληθωρισμός σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ είναι αρνητικός, τάση που αναμένεται να συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, αν δεν υπάρξει κάποιος αστάθμητος παράγοντας που θα ανατρέψει και πάλι την κατάσταση.

Ειδήσεις σήμερα

Τρένο προσέκρουσε σε πεσμένα δέντρα μεταξυ των σταθμών Σφενδάλης και Αφιδνών – Προκλήθηκαν υλικές ζημιές

Σπιτικά νιόκι πατάτας με κιμά – Δεν έχεις ξαναδοκιμάσει καλύτερα

Βραζιλία: Δεκάδες χιλιάδες εστίες πυρκαγιάς μαίνονται στη χώρα